راهنمای خرید لب تاپ : قسمت اول
Net Book یعنی کامپیوتر کوچکی که کاربران را از به همراه داشتن یک لپ تاپ حجیم و سنگین بی نیاز می سازد؛ وسیله ای جادوئی که اندک اندک انقلاب تمام عیاری را در میان تمامی تولید کنندگان و خریداران این رده به راه انداخته است. در مقاله پیش رو با بررسی اکثر نت بوک های حال حاضر بازار توصیه های مشخصی را پیش روی خریداران این رده قرار می دهیم. با ما همراه شوید.
شاید این رویائی ترین آرزوی انسان مدرن دهه آخر قرن بیستم بود که بزرگترین پشتوانه فکری و منبع عظیم اطلاعاتی خود یعنی کامپیوتر را همیشه و همه جا به همراه داشته باشد آرزوئی که با پیشرفت سرسام آور فناوری نه تنها در گچت های محبوبی همچون تلفن های همراه متبلور گردید بلکه اندک اندک پای خود را به عرصه های جدی تری همچون کامپیوترهای همراه نیز باز نمود که هجوم گسترده و همه جانبه لپ تاپ ها در دهه گذشته بزرگترین مثال در این راستا می باشد. اما همچون همیشه هر پدیده مدرن جدا از مزیت های احتمالی مطمئنا حاوی مشکلاتی نیز هست و در این میان لپ تاپ ها بعنوان یکی از مهمترین ابداعات بشر متمدن از این مشکلات برکنار نیستند. یکی از مهمترین مشکلات پیش روی لپ تپ ها که همچنان بسیاری از کاربران را از خرید این وسیله منصرف می نماید مسئله قیمت و امکاناتی ست که در قبال قیمت پرداختی به آن دست می یابند مسئله ای که با وجود کاهش شدید و چشمگیر قیمت ها در سالهای اخیر همچنان مهم به نظر می رسد یکی دیگر از مشکلات قابل ذکر برای لپ تاپ ها که به نوعی با مسئله قبل نیز در تماس مستقیم قرار دارد رابطه معکوس وزن دستگاه با قیمت پرداختی برای آن است جائیکه همزمان با پائین آمدن وزن لپ تاپ که در اغلب موارد یکی از مهمترین فاکتورهای انتخاب این وسیله است، قیمت آن بطرز چشمگیری افزایش می یابد و این مشکل خود به تنهائی بخش بزرگی از کاربران کامپیوتر را در دو راهی انتخاب وسیله ای سنگین که کمتر به تمامی قابلیت های آن نیاز دارند و یا وسیله ای کوچک که هزینه ای بسیار بالائی را به آنها تحمیل می کند قرار می دهد که از این طریق نیز بسیاری از افراد عطای لپ تاپ را به لقای آن می بخشند. یافتن راه حلی برای این مشکلات تنها با نگاهی موشکافانه به نوع کاربری در نظر گرفته شده برای وسیله ای به نام لپ تاپ و تفکیک نیازهای استفاده کنندگان مختلف این دستگاه ممکن می گردد. ایده نخستین برای ساخت یک لپ تاپ دسترسی کاربران به اطلاعات ضروری در مواقعی ست که امکان بهره گیری از PC های قدرتمند وجود ندارد این ایده با اینکه با پیشرفت سخت افزاری و نرم افزاری گسترده در دنیای کامپیوتر و تولد نوت بوک های توانمند و جایگزین دسک تاپ (Desktop Replacement) اندکی به چالش کشیده شده است اما همچنان و برای اکثریت قریب به اتفاق کاربران کاملا صادق می باشد. دسترسی به اطلاعات ضروری و استفاده موردی از دستگاه دقیقا ایده های اصلی تولد پدیده ای به نام نت بوک (Net Book) است دستگاهی که با حذف بسیاری از موارد نچندان مهم از ساختار خود نه تنها از قابلیت جابجائی فوق العاده ای برخوردار است بلکه برخلاف همیشه در رده قیمتی نیز حرف های فراوانی برای گفتن دارد.
از تولد اولین نت بوک تنها چیزی نزدیک به 17 ماه می گذرد این وسیله رویائی که برای اولین بار و در دسامبر 2007 در قالب نسل نخستین Eee PC ها توسط Asus معرفی گردید شاید هیچگاه آینده درخشان پیش روی خود را پیش بینی نمی کرد. از اولین امکاناتی که سازندگان این دستگاه برای آن در نظر گرفتند و بسیاری از آنها هنوز هم دست نخورده باقی مانده است می توان به سایز 7 تا 10 اینچی صفحه نمایش، برخورداری از پورتهای متعدد USB، تعبیه وب کم، اسپیکر، پورتهای خروجی صدا و راه های ارتباطی نسبتا کامل همچون LAN و Wi-Fi اشاره کرد. البته در آن زمان چندین محدودیت مهم بسیاری از کاربران را از گرایش به سوی این وسیله سودمند باز می داشت که مواردی همچون وضوح نسبتا پائین صفحه نمایش (حداکثر 480×800 پیکسل)، ظرفیت های کاملا پائین در نظر گرفته شده برای هارد دیسک و RAM و عدم امکان ارتقای دستگاه از مهمترین آنها به حساب می آیند.
اما یکی از اصلی ترین مشخصات نت بوک ها و سرراست ترین راه تشخیص آنها از دیگر نمونه ها، پردازنده خاصی ست که در ساختار آنها بکار گرفته شده است. این پردازنده نسبتا جدید Intel Atom نام دارد و از کم مصرف ترین و کارآمد ترین پروسسورهایی ست که تاکنون در این شرکت ساخته شده است. بررسی پروسه ساخت و مشخصات این پردازنده در درک هرچه بیشتر ایده اصلی ساخت نت بوک ها کاملا مهم ارزیابی می گردد. داستان پردازنده Atom از 15 اکتبر 2007 و از شنیده های پراکنده پیرامون تلاش اینتل در ساخت پردازنده ای کم مصرف برای پروژه OLPC (و یا One Laptop Per Child) آغاز گردید در این روز از تغییر نام پلتفرم کم مصرف جدید این شرکت از Menlow به Silverthorne خبر داده شد و Centrino Atom نام تجاری بود که برای این پلتفرم انتخاب گردید. در بهار 2008 اینتل نام دیگری را نیز به این مجموعه افزود و بدین ترتیب پلتفرم Diamondville پس از Silverthorne بعنوان دومین پلتفرم پردازنده های Atom معرفی شد. اختلاف اصلی این دو پلتفرم در نوع کاربری متفاوتی ست که برای آنها در نظر گرفته شده است بدین ترتیب که Silverthorne با نام جدید Atom Z در گچت های گرانقیمت و با مصرف پائین انرژی همچون MID ها (Mobile Internet Devices) و Diamondville با نام جدید Atom N در نوت بوک ها و دسک تاپ های کاملا ارزان قیمت بکار گرفته می شوند. اولین تجربه اینتل در استفاده از این پردازنده ها در همکاری نزدیک با شرکت Lenovo و در ساخت IdeaPad U8 با صفحه نمایش 4.5 اینچی تمام لمسی متبلور گردید. پس از آن و با موفقیت چشمگیر اینتل در این زمینه اندک اندک دیگر تولید کنندگان عمده دنیای نوت بوک، تمایل فراوانی برای استفاده از این پردازنده از خود نشان دادند. بزرگترین نقطه قوت پردازنده های Atom مطمئنا در میزان مصرف پائین انرژی آنها ست جائیکه با فناوری 45 نانومتری خاصی که در ساختار آنها بکار گرفته شده است میزان مصرف انرژی تا حد بسیار ناچیز 2 تا 8 وات کاهش یافته است که این برای رده Ultra Portable خبر بسیار خوشایندی به حساب می آید. اما حتی یک پردازنده بسیار کم مصرف نیز می بایست از لحاظ قدرت عملیاتی در سطح مناسبی باشد چرا که اجرای بدون نقص برنامه های نسبتا سنگین امروزی نیازهای پردازشی نسبتا بالائی را به پروسسور تحمیل می نماید. در یک مقایسه رخ به رخ قدرت عملکردی پردازنده های Atom را در یک نگاه می توان در حدود نصف قابلیت های پردازنده های Pentium M هم فرکانس با آنها دانست. جائیکه این پردازنده قابلیت اجرای همزمان حداکثر دو دستورالعمل در طی یک سیکل را دارد (up to two instructions per cycle) و اعداد بدست آمده از تست های مختلف Benchmark نیز این ادعا را تا حدود زیادی به اثبات می رساند. میزان حافظه سطح دو موجود در پردازنده (L2) در این نمونه ها حداکثر 512 کیلوبایت است که با اینکه نسبتا اندک به نظر می رسد اما برای نوع کاربری خاص این وسایل مشکل چندانی را ایجاد نمی کند. حداکثر فرکانس در نظر گرفته شده برای این دسته از پردازنده ها 1.86 گیگاهرتز با FSB معادل 400 تا 667 مگاهرتز است که تمامی این اعداد نیز اندکی پائین به نظر می رسند. در سپتامبر 2008 اینتل نسل جدیدی از پردازنده های Atom با کد نام Dual Diamondville را به نمایش گذاشت که همانطور که از نام آن مشخص است اولین نسل از پردازنده های دو هسته ای Atom است که در فرکانس 1.6 گیگاهرتز قرار داشته و مصرفی معادل 8 وات دارد. نسل بعدی این پردازنده ها با کد نام Pineview نیز قرار است در سه ماهه چهارم سال 2009 برای نمونه های دو هسته ای و سه ماهه اول سال 2010 برای پلتفرم تک هسته ای ارائه شود که هر دوی آنها با قرار دادن کنترلگر حافظه DDR2 تک کاناله و هسته گرافیکی اختصاصی در پردازش گر به ایده یک سیستم بروی یک چیپ (SOC یا System-on-Chip) کاملا نزدیک شده اند. تکنولوژی ساخت این دو پردازش گر نیز احتمالا از نوع 32 نانومتری خواهد بود. علاوه بر این و همزمان با توسعه نمونه های جدیدتر، اینتل پردازنده های قبلی این سری همچون نمونه فوق محبوب N270 را نیز به روز رسانی می نماید که در این رابطه می توان به پردازش گر جدید N280 با فرکانس کاری 1.66 گیگاهرتز و FSB معادل 667 مگاهرتز اشاره نمود که مدت بسیار کوتاهی از ارائه آن به بازار می گذرد. از امکانات جدیدی که این پردازش گر در اختیار کاربر قرار می دهد، چیپ ست گرافیکی کاملا جدید GN40 است که جایگزینی ست برای چیپ ست نسبتا قدمی GMA 950 که پیش از این در N270 از آن استفاده می شد. بعنوان آخرین نکته در رابطه با پردازنده های Atom بهتر است بدانید که این پردازنده ها برخلاف بسیاری دیگر از پردازنده های این شرکت بصورت گسترده برای خرید عموم در بازار موجود نمی باشند و در حقیقت برای دسترسی به آنها می بایست کل مجموعه پردازشی شامل پردازنده و مادربورد و حافظه را یکجا و بصورت عمده خریداری نمود.
امیدوارم بحث نسبتا خسته کننده بالا شما را از خواندن ادامه این مبحث منصرف نکرده باشد، بحثی که علیرغم دشواریهای ظاهری از بالاترین درجه اهمیت برخوردار می باشد چرا که من معتقدم برای خرید مطمئن و صحیح یک کالا اطلاعات کامل و تخصصی در رابطه با آن از مهمترین واجبات بوده و کاربر را در انتخابی درست و غیر بازاری بسیار یاری می کند. از همین رو در بررسی یک وسیله جدید همانند نت بوک پرداختن به ساختار دستگاه و از همه مهمتر پردازش گر موجود در آن اهمیتی در حد شناخت موتور یک ماشین در هنگام خرید آن دارد و سایر موارد همچون مسائل ظاهری و طراحی را می توان به سلیقه شخصی کاربران محول نمود. اینک و با این پیش زمینه می توانیم به سراغ مدل های مختلف موجود در بازار رفته و تمامی آنها را از حیث موارد مختلف با یکدیگر مقایسه نمائیم. بهتر است کار را با شناخت برندهای اصلی بازار نت بوک آغاز کنیم.
در ابتدا تنها برند حاضر در بازار نت بوک همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم شرکت Asus با معرفی Eee PC های این شرکت بود که در زمان خود یعنی چیزی بیش از یک سال و نیم قبل تاثیر غیر قابل انکاری بر تغییر نگرش دیگر تولید کنندگان و حضور آنها در بازار گذاشت. دیگر شرکت فعال در این زمینه که خود در زمینه تولید لپ تاپ های ارزان قیمت ید طولائی دارد شرکت Acer یعنی دومین تولید کننده بزرگ دنیای لپ تاپ هاست این شرکت که حضور خود را در این رده با نت بوک های کلاس Aspire One آغاز نمود هم اینک یکی از مهمترین نام ها و انتخاب های کاربران در این زمینه را تشکیل می دهد و ظاهر زیبا در کنار امکانات و قیمت مناسب فاکتورهای اصلی این برند در جذب کاربران به حساب می آیند. دیگر نام بزرگ در این زمینه به شرکت چینی Lenovo تعلق دارد که پس از معامله سودمندی که سالهای پیش با شرکت بزرگ IBM در خرید بخش لپ تاپ این شرکت انجام داد برای خود نامی دست پا کرده و اینک با اینکه دیگر حق استفاده از نام IBM در کالاهای خود را ندارد خود به تنهائی صاحب اعتبار و نفوذ در میان کاربران گردیده است (جالب ترین نکته در رابطه با Lenovo اطلاق نام IBM به این محصولات از سوی خریداران و فروشندگان وطنی ست که به هیچ عنوان پایه و اساس ندارد و بیش از پیش برای جذب خریداران نا آگاه به کار می رود چرا که دیگر Lenovo هیچگونه ارتباط و اتصالی با شرکت مادر IBM ندارد). نت بوک های ارائه شده توسط Lenovo همگی دارای پیشوند IdeaPad می باشند و با تکیه بر مشخصات مناسب و سخت افزارهای پر طرفداری که اغلب در دیگر نمونه ها استفاده نمی شود به محبوبیت فراوانی دست یافته اند. سهم دیگر شرکت ها در این روند رو به رشد البته با سه برند یاد شده قابل مقایسه نیست اما برای جا نماندن دیگر نام ها از این مسابقه می بایست به مدل های دوگانه HP در کنار کلاس نسبتا نوظهور Mini در شرکت Dell و چند نمونه پراکنده دیگر از Fujitsu، BenQ و Samsung اشاره کرد که اغلب حضور چندانی در بازارهای داخلی ندارند. در قسمت آینده با بررسی دقیق مدل های برتر حاضر در بازار، خریداران را در انتخابی صحیح یاری می نمائیم.
